Günlük Yaşamdaki Fizik

Ana Sayfa >>

Kişisel Bilgiler >>
    Özgeçmiş
    Bilimsel Yayınlar
    Atıflar
    Tasarılar (Projeler)
    Bilimsel Sunuştaylar
    Yönetilen Tezler
    Dersler
    Görevler
    Diğer Yayınlar
    İletişim

Fizik/Fizik Eğitimi >>
    Fizik Deneyleri
    Nobel Fizik Ödülleri
    Öğeler Çizelgesi
    Biliyor Muydunuz?

Duyurular >>

Diğer >>
    Bilgisayar
    Bilgi Yarışması
    Sormacalar
    Yararlı Bilgiler
    Güncel Bilgiler

English >>

Günlük Yaşamdaki Fizik

Askerlere Köprü Geçerken Neden "Rahat!" Emri Verilir?


skerlere bir köprüyü geçerlerken "uygun adım" yürüyüşünü bozup "rahat" yürümeleri istenir. Hiç duymuş muydunuz bunu?

Bunun nedeni salınımın eştını (rezonas) durumudur. Köprü konusunu anlatmadan önce konuyu beyninizde biçimlendirmenize yardımcı olmak için bir örnek vereyim en iyisi:

Bir salıncakta sallanan bir arkadaşınızı hızlandırmak için nasıl ittirirsiniz? Peki bu ittirmenizin frekansı (yani zaman aralığı) ne olmalıdır? Olağan olarak arkadaşınızın size doğru geri gelip de tam uzaklaşmaya başladığı anda itersiniz salıncağı. Böylece salıncağa uyguladığınız kuvvet onun genliğini artıracak yani daha yukarı çıkmasını ve böylece daha fazla hızlanmasını sağlayacaktır. Bu şekilde uyguladığınız her kuvvet salıncağın hızını artırıcı etki gösterir. Ama siz rastgele bir şekilde sallasaydınız salıncağı (yani tam en son noktasına gelmesini beklemeden arada bir yerde) tabii ki salıncağın düzeni bozulacağından hızı artmayacak daha doğrusu sizin uyguladığınız kuvvet salıncağa ek bir genlik kazandırmayacaktı. Uyguladığınız kuvvetin salınımın genliğini artırıcı haline salınımın eştınıya geçmesi denir.

Şimdi yeniden köprü üstünde bıraktığımız askerlerimize gelelim. Askerler "uygun adım marş" yürürken ayaklarını yere vurduklarında yere tüm askerlerin kuvvetlerinin bileşkesi bir kuvvet uygularlar. Bu da köprüyü salınıma geçirir!.. Eğer askerler uygun adım yürüyüşe devam ederlerse ve bu yürüyüşleri de -ola ki- salınımla eştını durumunda olursa (yani adım atışları köprünün en üst noktaya geldiğine rastlarsa.. salıncağı hatırlayın...) köprü bu salınımın genliğinin gittikçe artmasından dolayı yıkılabilir!!... İnanması zor gibi gelebilir ama değil. Hatta 1940'larda Amerika'daki Tacoma Köprüsü yine böyle bir eştını durumundan dolayı yıkılmıştır. Orada eştınıyı sağlayan uygun adım yürüyen bir tabur asker değil de rüzgardır sadece. Fırtınalı bir günde sallanmaya başlayan köprü rüzgarın hızıyla eştınıya geçtiğinde -olayda mühendislik hatası da vardır!- köprü yıkılmıştır...


 
Özlü Söz:
Hayatta başarılı olanlar, kendilerine gereken bilgileri öğrenmekten bir an geri kalmazlar ve hadiselerin sebeblerini her zaman araştırırlar. - (Rudyard Kipling)
Mustafa Kemal ATATÜRK diyor ki:
Memlekette kalem hürriyetinin de,demokrat bir idareye layık olgunlukla kullanılmasında daha dikkatliolunacağını ümit ederim. (1930)


© Özlük Hakkı/Copyright 2003-2023 Hasan Şahin KIZILCIK
Öneri: 1024x768 ve üstü